Aquincum - wizyta w starożytności

Historia większości miast zaczyna się od podobnych formułek "najstarsze ślady osadnictwa na tym terenie datowane są na X tysięcy lat." Taka jest prawda, również w przypadku Budapesztu, nie wiemy, kiedy ktoś zamieszkał tu pierwszy raz, ani jak to wyglądało. Mimo to najczęściej datuje się dość precyzyjnie moment założenia miasta, gdy jesteśmy wykazać ciągłość kulturalną od pewnego punktu w czasie. Przykładowo, wiemy, że na terenie dzisiejszego Rzymu zamieszkiwali ludzie jeszcze przed czasami Romulusa, a jednak to założenie przez niego osady uważa się za datę początkową w historii miasta. Po prostu dlatego, że to z jego miasta rozwinął się Rzym i potrafimy z mniejszą lub większą pewnością prześledzić jego losy od tamtego wydarzenia.  Aluzja do Rzymu nie jest przypadkowa.

Najstarsza część miasta

Budapeszt powstał w 1873 roku. Nie jest to zbyt odległa data jak na ośrodek tej rangi. Nie jest to oczywiście cała prawda, ponieważ jest to moment zjednoczenia najważniejszych węgierskich miast: Budy i Pesztu... oraz Óbudy - "starej Budy". Peszt jako miejsce usytuowania monumentalnego parlamentu wydaje się przejmować znaczenie starszej Budy, w której mieści się średniowieczny Zamek Królewski. To Buda była historycznie stolicą Węgier, jednak pierwsza siedziba królewska na miejscu dzisiejszego zamku powstała prawdopodobnie w XIVw. Jaka w tym wszystkim rola Óbudy? Peryferyjna dziś dzielnica miasta, zabudowana głównie brzydkimi blokami, do 1241 roku stanowiła główny lokalny ośrodek miejski. Dopiero wtedy druzgocący najazd tatarski wymusił przeniesienie Budy na pobliskie wzgórze.

Rzymska prowincja

Wieki wcześniej, zanim w 896 r. osiedlili się tam Madziarowie, zanim w 570 miasto zdobyli Awarowie i zanim w 410 roku oddano je Hunom, w miejscu tym prosperowało najdalej na północny-wschód wysunięte rzymskie miasto Aquincum. W 105r. ustanowiono tam stolicę prowincji Pannonia, a w 124 podniesiono rangę miasta, przyznając jego mieszkańcom status obywateli Rzymu. W 375 roku generałowie wybrali tu cesarza, którym został Walentynian II. W okresie rozkwitu miasto miało liczyć do 60 tys. mieszkańców i posiadało dwa amfiteatry. Nic dziwnego, że jego ślady można obserwować na znacznym terenie miasta.

Aquincum

 

Trybuna amfiteatru

Arena amfiteatru

Wiele pozostałości jeszcze czeka na odkrycie

Ta płaskorzeźba przedstawia legendę o Romusie i Romulusie karmionych przez wilczycę

Poza skansenem

Pozostałości Aquincum widać również w innych miejscach miasta. Sam amfiteatr znajduje się poza terenem muzeum, podobnie jak ten akwedukt, wystający z ziemi między pasami drogi wyjazdowej z Budapesztu.

Pozostałości po rzymskiej kulturze można odnaleźć więcej, także temat może jeszcze powrócić. Korzystając z uprzejmości Wikipedii wklejam zdjęcie pozostałości jednej z twierdz pomocniczych, sytuowanych na terenie dzisiejszego centrum miasta, w okolicach współczesnych mostów. Ten obiekt jest dzisiaj przykryty chodnikiem i ledwo widoczny zza grubej, ciemnej szyby, dlatego jest też niemożliwy do sfotografowania.

Upadek

Pora na refleksje. Poniżej porównanie naczyń, które pozostawili po sobie Awarowie, zajmujący teren w VI w. z rzymskimi wyrobami z I w.

Wyroby Awarów

Wyroby Rzymian

Jak widać, dla Awarów wystarczyło przekopać ogródek, żeby mieć najlepsze naczynia w mieście.

Na sam koniec krótka obserwacja fauny. Liczba przyłapanych na egzystencji jaszczurek w trakcie ok. 2 godzin zwiedzania zostaje oszacowana na około 50.