czwartek, 29 listopada 2018

Teatr Narodowy w Budapeszcie i jego okolice - Ferencváros

Ferencváros od drugiej połowy XIX wieku był dzielnicą robotniczą, funkcjonowały tutaj młyny, rzeźnie i opisywana już hala targowa (na bliższym centrum skraju dzielnicy). Masowa renowacja budynków z początku XXI wieku miała wprowadzić nieco polotu i finezji do industrialnej okolicy. Prawdopodobnie częścią tego planu było również umieszczenie tam - ładny kawałek od ścisłego centrum - Teatru Narodowego i wielkiego muzeum sztuki nowoczesnej.

Teatr Narodowy w Budapeszcie

Pierwotny Teatr Węgierski funkcjonował przy Rákóczi út (dzisiaj centrum) w latach 1837-1908. Na jego miejscu stoi nowoczesny budynek (stary rozebrano w 1913 roku), a o teatrze przypomina tylko tablica pamiątkowa.
stary węgierski teatr astoria
Kolejne kilkadziesiąt lat teatr funkcjonował nieopodal, przy Blaha Lujza tér. W 1965 roku budynek ten został wysadzony przy okazji budowy linii metra. Dziś miejsce to pozostaje puste. Przez kolejne dekady instytucja była kilkakrotnie przenoszona, a budowa nowej siedziby odwlekała się.

Ostatecznie w 2002 roku nastąpiło otwarcie tego budynku.

teatr narodowy w budapeszcie

teatr narodowy w budapeszcie

teatr narodowy w budapeszcie
Na ile pomogło to ukulturalnieniu okolicy, trudno powiedzieć. Można za to stwierdzić, że jest to urocze miejsce na spacer.
ziggurat budapest
Obok teatru postawiono Ziggurat.
ziggurat budapeszt
Muzeum sztuki
Pobliski cyrk
Most Rakoczego
Budynek teatru otoczony jest niewielkim parkiem utrzymanym w klimacie artystycznym.





zatopiona świątynia

zatopiona świątynia



niedziela, 25 listopada 2018

Ignaz Sammelweis - muzeum

 Ignác Fülöp Semmelweis - węgiersko-niemiecki lekarz odpowiedzialny za pomysł dezynfekowania rąk między zabiegami. Nie był w stanie dostatecznie uzasadnić swoich metod (udokumentować istnienia bakterii i wirusów), dlatego nie przekonał do nich świata medycyny, sam jednak osiągał fenomenalne wyniki w walce z gorączką połogową.

Sammelweis skull
Tak wygląda jego czaszka (kopia)

Muzeum Sammelweisa

W uroczej okolicy między Wzgórzem Zamkowym a Górą Gellerta znajduje się dom, w którym urodził się Ignaz Sammelweis, a w domu tym funkcjonuje muzeum poświęcone jego pomięci. Jest niewielkie (i tanie), ale sympatycznie i ciekawie urządzone. Część wystawy poświęcona jest medycynie w ogóle, eksponatami są tu np. fragmenty mumii, a część stricte słynnemu lekarzowi i jego życiu. Jest to miejsce, któremu warto poświęcić tę niezbędną godzinę.

Sammelwais

Sammelwais
Interesujący jest już sam budynek i jego podwórze.
"Pokój Sammelweisa"

Jedna z sal urządzona na XIX-wieczną aptekę

XVIII-wieczna rura kanalizacyjna
Imieniem Sammelweisa nazwano w 1969 roku budapesztańską uczelnię medyczną, dzisiaj - po połączeniu z dwoma innymi uczelniami - nazywa się Uniwersytetem Sammelweisa

sobota, 24 listopada 2018

Plac Kalwina

Jan Kalwin - XVI-wieczny teolog francuski, twórca ewangelicyzmu reformowanego. Związków z Budapesztem nie stwierdzono.

Plac Kalwina to jedno z miejsc, które nie łapie się do czołówki najciekawszych miejsc miasta, a z drugiej strony jest w pewien sposób sympatyczne. Utworzono go przy dużym skrzyżowaniu i nie jest to klasyczny plac, ale właśnie węzeł komunikacyjny z pozostawioną większą ilością miejsca. To właśnie czyni go bardzo żywym. Wokół pełno jest punktów gastronomicznych, sklepów i biur. 

Mercure Budapeszt
Hotel Mercure

Biurowce

Najbardziej rzucającym się w oczy punktem jest jednak obiekt, któremu plac zawdzięcza swoją nazwę.

Zbór kalwiński
Zbór kalwiński
Kilka odnóg skrzyżowania na placu stanowią klimatyczne deptaki zastawione ogródkami restauracji. Jeden przedzielony jest interesującym budynkiem biblioteki. 

biblioteka budapeszt


plac kalwina
plac kalwina

Kálmán Mikszáth
 pisarz, polityk, publicysta upamiętniony na niewielkim placu kawałek dalej
 
Kálmán Mikszáth

 

środa, 14 listopada 2018

Miasto się zmienia

Interesującym aspektem mieszkania w mieście jest obserwowanie zachodzących w nim zmian. Zaskakujące, jak bardzo zmieniają się ulice w ciągu długości jednego życia. Jak wyglądać będą te miejsca za kilkanaście lat?


Stary budynek zburzony. Czekamy na nowy
Prawie codziennie mijam ciekawy "remont" budynku. Został on niemal całkowicie rozebrany, za wyjątkiem fasady, która - ponieważ jest odnowiona - prawdopodobnie pozostanie na miejscu, zdobiąc kompletnie nowe mury wnętrza.
budapeszt remont kamienicy
Widoczne są rusztowania podtrzymujące fasadę.

Wewnątrz już powstają nowe konstrukcje.
Innym razem byłem świadkiem stawiania nowego pomnika cesarzowej Sisi. Od dzisiaj w tym miejscu będzie stała nowa figura. 

nowy pomnik Sisi

Sisi new monument

Sisi new Budapest
 Powyższa tablica stoi przed nowoczesnym budynkiem i informuje o tym, co znajdowało się tutaj wcześniej (czyli przed wojną). Mianowicie był to teatr narodowy, czyli główna lokacja dla utrzymywanej przy życiu tożsamości narodowej Węgrów.

Między tymi budynkami znajdowała się brama Pestu.


Miasto zmienia swój charakter na naszych oczach. Na ile jego wizerunek zmieni nowa dyrektywa, która zabrania bycia bezdomnym? Czy ustawowe zniesienie ubóstwa zadziała?

Jesien nad Dunajem. Wyspa Małgorzaty

W północnej części miasta znajduje się wyspa na Dunaju. W średniowieczu nazywano ją Wyspą Królików, dzisiaj jest to Wyspa Małgorzaty - od córki króla Beli IV, Małgorzaty, która większość życia spędziła właśnie tam, w klasztorze dominikanek.

Margit-sziget

Wyspa uzyskała specjalne znaczenie już w czasach rzymskich, kiedy poprowadzono na nią nawet kamienny most. Dzisiejszy kształt zawdzięcza regulacji Dunaju, podczas której połączono trzy pomniejsze wyspy w jedną. Jest długa na 2,5km z szerokością do 500m, więc terenu na niej jest aż nadto. Od razu trzeba zaznaczyć, że powierzchnia 95 hektarów została ładnie zagospodarowana, znajdują się tam głównie tereny rekreacyjne, park i obiekty sportowe, termy i ścieżki rowerowe. Ruch samochodowy został ograniczony do kursujących na wyspę autobusów.

wyspa małgorzaty stadion
Obiekty sportowe, stworzone na wyspie, to nie żadna lipa, tylko na przykład ten stadion z zadaszoną trybuną.

pomnik zjednoczenia budapesztu
pomnik zjednoczenia Budapesztu
W środkowej części wyspy znajduje się też mini-zoo.





Mimo wielu atrakcji, przede wszystkim jest to bardzo popularne miejsce spacerowe, nawet w mniej przyjemną pogodę.
dunaj niski poziom